Hogeschool Vives en RVO-Society pakten onlangs uit met het tweejarige project Care Full Technology, een interdisciplinaire samenwerking tussen professionele bachelorstudenten. iMinds Health werd nog niet zo lang geleden gelanceerd en wil bruggen slaan tussen de realiteit en de beloftes van ICT in de zorg- en de gezondheidssector.
Care Full Technology: interdisciplinaire samenwerking tussen professionele bachelor-studenten
Het project Care Full Technology (CFT) is vooral interessant omdat het interdisciplinaire samenwerking tussen professionele bachelorstudenten uit de opleidingen zorg, technologie en bedrijfskunde stimuleert. Na een inloopjaar in de Oostendse Vives-hogeschool richtte CFT zich dit academiejaar op alle hogescholen in Vlaanderen en werd er een intensieve oefening uitgewerkt om disciplines binnen een school te laten samenwerken, en zelfs over scholen heen. CFT slaat de brug tussen economie en onderwijs, en wordt ondersteund door het Agentschap Ondernemen.
Care Full Technology bracht uiteindelijk 8 hogescholen, 11 verschillende opleidingen en 180 studenten bijeen, een primeur in Vlaanderen. 28 studententeams werkten drie maanden lang samen aan een concrete vraag van een zorginstelling. Eind april presenteerden deze teams uit heel Vlaanderen hun technologische oplossingen op maat van de zorg. Een jury van experts uit bedrijven, de zorg- en de onderwijswereld duidde het team met Vives-studenten toegepaste informatica, logistiek management en verpleegkunde aan als winnaar met hun project ‘Tip top getypt’. Deze winnaars werden tijdens een slotevent gelauwerd door Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits.
‘Het project startte eind januari. Toen waren de studenten voor een dag zelf fysiek beperkt (slechtziend of rolstoelgebruiker, red.) tijdens een zogenaamd inleeftraject’, verduidelijkt Vincent Leroy, projectcoördinator CFT bij Vives. ‘Het project had niet alleen de samenwerking tussen de verschillende disciplines en het stimuleren van het ondernemerschap tot doel, maar wilde ook focussen op het op maat innoveren. De studenten moesten echt luisteren naar de vraag van de zorginstelling en op maat van de doelgroep werken.’
‘Op amper drie maanden tijd werkten de studenten in team een ontwerpvoorstel uit, dat tegemoet komt aan de verwachtingen van hun zorginstelling’, voegt Joke Dessin, coördinator Cretecs bij Vives er aan toe. ‘Een goed contact met de zorginstelling was daarvoor onontbeerlijk, maar bovendien moesten ze hun technologische oplossing ook aftoetsen bij een bedrijf dat gelijkaardige technologie in de zorgmarkt afzet én er moest ook een businessplan opgesteld worden. De samenwerkingen binnen de verschillende teams liepen de ene keer al vlotter dan de andere keer, maar unaniem werd het als een zeer leerrijk proces ervaren.’
Het winnende project is een zelfverbeterend schrijfprogramma voor mensen met een beperking die verblijven in de zorginstelling Mariënstede in Dadizele. Het winnende team bestaat uit Sebastiaan Roose (verpleegkunde), Mohammed El Issati (logistiek management), Wouter (toegepaste informatica) en Timothy Van Poucke (toegepaste informatica), en stelde vast dat de bestaande tekstverwerkers voor heel wat gebruikers niet gebruiksvriendelijk zijn. Zo zijn de knoppen klein, waardoor de gebruikers moeite hebben om die te hanteren. Verder zijn veel functies overbodig, is het invoegen van figuren complex en is er geen woordvoorspeller. Begeleiders moeten vaak te hulp schieten, omdat het programma niet aangepast is. De knoppen werden reeds vergroot en er werd geoefend met de gebruikers om lettertypes te vergroten, maar dit leidde niet tot een duidelijk resultaat.
‘Onze oplossing werd een macro voor het programma Publisher, aan de hand van de programmeertaal Visual Basic’, verduidelijken de winnende studenten. ‘Een macro is een programma dat een groter computerprogramma ondersteunt. Deze macro controleert het bestand op woorden die in een ander bestand staan en verandert deze naar het correcte woord.’
‘Het moeilijkste was om een autocorrectie te programmeren binnen deze macro, maar we losten dit op door middel van een woordenlijst met de vaak voorkomende fouten van de gebruikers. We programmeerden de macro zo dat fouten worden opgemerkt en vervangen door het correcte woord. Onze oplossing is een oplossing op maat, maar door middel van enkele aanpassingen en eventuele toevoegingen binnen de macro kan deze oplossing ook nuttig zijn voor andere zorginstellingen die eveneens gebruik maken van tekstverwerking voor mensen met een beperking.’
De tweede prijs ging naar een telsysteem (‘Iedereen telt mee’) dat ontworpen werd voor mensen met een mentale en/of fysieke beperking voor de organisatie Mariënstede (team bestaand uit Michiel Oda, Bram Beirens, Liesbeth Dewilde, Nicky Van den Abbeele en Tine Clarebout). De derde podiumplaats ging naar een projectspel (‘Interactieve games’) voor mensen met een mentale beperking, en dit voor Zorgorganisatie: vzw Wai not uit Leuven (team bestaand uit Jonathan Biembongo, Obiyaa Ansah, Dorien De Wilde, Inia Van Melkebeke, Jan Van Rossem, Evelyn De Ceuninck en Mathias Christiaen).
iMinds Health steekt vaart achter digitale innovatie in zorg- en gezondheidssector
iMinds, het onderzoekscentrum voor digitale innovatie in Vlaanderen, werd ruim tien jaar geleden opgericht onder de vleugels van de Vlaamse regering. Het bundelt de expertise van meer dan 850 onderzoekers aan vijf Vlaamse universiteiten en maakt het verschil met een breed aanbod aan instrumenten voor coöperatief onderzoek. Vorig jaar werd beslist ook iMinds Health in het leven te roepen. iMinds Health wil in samenwerking met zowel de overheid, de sector als de ICT -industrie, concrete en duurzame oplossingen bieden aan de Vlaamse zorg- en gezondheidssector.
iMinds biedt tools aan die onderzoekers en bedrijfspartners samenbrengen. Daarnaast coacht de onderzoekscentrum onderzoekers, jonge ondernemers en technische start-ups, zodat die hun ideeën succesvol in de markt kunnen introduceren.
iMinds investeerde het voorbije decennium, samen met haar partners, in meer dan dertig aan de zorg en de gezondheid gerelateerde onderzoeks- en proeftuinprojecten, rond thema’s als medische gegevensuitwisseling, gebruik van digitale technologie in de thuis‐ en residentiële zorg en medische beeldverwerking. Het groeiende belang van digitalisering in de sector en de bredere maatschappelijke context, leidde vorig jaar tot de lancering van iMinds Health. Hierdoor beschikt Vlaanderen voortaan over een onafhankelijk digitaal innovatiecentrum voor de zorg- en de gezondheidssector.
We contacteerden Roger Lemmens, directeur van iMinds Health, om te zien waar iMinds Health op het vlak van innovaties mee bezig is. Voor een goed begrip kadert Lemmens eerst een en ander: ‘Omdat er in de sector een duidelijke sense of urgency te merken is, wil men tot een duurzaam model komen dat ons hoogstaande, Belgische gezondheidsmodel vrijwaart. Dat is ook de reden waarom iMinds Health zich vooral toespitst op het daadwerkelijk omzetten van toegepast onderzoek, expertise en experimenten in concrete, digitale oplossingen die op korte termijn voor een meerwaarde kunnen zorgen voor ons gezondheidssysteem.’
‘Voor we de cases bekijken, wil ik duidelijk meegeven dat de bestaansreden van iMinds Health niet ligt in het ontwikkelen van nieuwe software, producten en diensten of om te fungeren als een soort netwerkbeheerder. Ons primaire doel is het opzetten van toegepaste (onderzoeks)projecten, binnen afgelijnde strategische thema’s, en de brug te slaan tussen de bestaande technologie en de markt. Hierbij mogen de projecten binnen iMinds Health niet geïsoleerd van de zorg- en gezondheidssector worden opgezet. Daarnaast moeten we aandacht hebben voor (sub)sectorale samenwerking en moeten we met ons verhaal over de landsgrenzen kijken. Verder is ook de duurzaamheid van onze oplossingen een andere belangrijke factor. Dat betekent dat het ontwikkelen en opvolgen van nieuwe tools en initiatieven gebeurt in samenwerking met de eindgebruikers. Tot slot moet er ook een realistisch, financieel model opgezet worden om de objectieven te kunnen behalen en te beantwoorden aan de uitdagingen binnen de gezondheidszorg.’
Projecten in de kijker
b-SLIM wordt omschreven als een digitale supercoach om de strijd tegen overgewicht voor eens en voor altijd te winnen. Dit project onderzoekt de ontwikkeling van een Super Coach-app voor mensen met obesitas of zwaarlijvigheid. Deze app monitort volledig geautomatiseerd alle relevante gewichtsbepalende factoren en gebruikt die om een gepersonaliseerd advies te genereren. Op die manier worden gebruikers ondersteund bij het realiseren van duurzaam gewichtsverlies.
Hips is een project dat beheersprocessen van beschikbare middelen in een
ziekenhuis (goederen, medewerkers, uitrusting) en de bijhorende informatiestromen optimaal wil afstemmen op het zorgtraject van de patiënt. Dat gebeurt op een flexibele en transparante wijze, zodat de operationele KPI’s in evenwicht blijven. Onder Hips worden een methodologie en een set tools ontwikkeld die ziekenhuizen kunnen gebruiken bij het analyseren en optimaliseren van hun operationele werking. Als eerste casus worden alle processen voor heupchirurgie geëvalueerd, waarbij het hele zorgtraject – van ziekenhuisopname tot ontslag – gevolgd wordt, met als belangrijkste focus het operatiekwartier.
Aorta onderzoekt hoe ziekenhuizen efficiëntiewinst kunnen boeken aan de hand van een dynamische toewijzing van taken en middelen aan logistiek en verplegend personeel. Het project tracht de verschillende logistieke processen te ondersteunen en te integreren met nieuwe systemen die zich voortdurend aanpassen aan de context in een ziekenhuis. Op deze manier wil Aorta onder meer wachttijden voor patiënten inkorten, verplegend personeel ontlasten van taken die niet aan de zorg gerelateerd zijn en een efficiëntere stockage van verbruiksgoederen mogelijk maken.
De onderzoekspartners die samenwerken in het Mecovi-project, ontwikkelen samen een digitale omgeving voor lokale en online samenwerking in multidisciplinaire medische teams, zogenaamde MDT’s. Tijdens MDT-meetings moet deze omgeving toelaten om eenvoudig en intuïtief data uit meerdere bronnen en op meerdere locaties te interpreteren en te visualiseren, om zo de samenwerking tussen zorgverleners te vereenvoudigen. Mecovi zoekt specifiek naar nieuwe technologische componenten die medisch overleg gemakkelijker maken.
MyHealthData onderzoekt de mogelijke toegevoegde waarde van het ontsluiten van gezondheidsdata voor patiënten en zoekt oplossingen voor mogelijke barrières bij de patiënt en de zorgverstrekker. Het project doet dit door het aanreiken van mogelijke scenario’s voor succesvolle toepassingen. Een combinatie van een individueel patiëntenprofiel, aangevuld met medisch gevalideerde informatie en tools om deze medische info te exploreren, maakt de patiënt zelfbewuster.
NXT_Sleep is gericht op het thuis monitoren van slaapstoornissen. De demografische gegevens in het Westen veranderen snel en vormen een bedreiging voor de capaciteit van onze ziekenhuizen bij het omgaan met de groeiende vraag om gezondheidszorg. Bijgevolg zijn nieuwe aanpakken van gezondheidszorg nodig, waarbij het mogelijk gemaakt wordt om diverse ziekten buiten het ziekenhuis te monitoren, maar met opvolging vanuit het ziekenhuis.
Wil je meer details over deze innovaties? Surf dan naar iminds.be/nl/projecten?q=health.
