Slechthorende ouderen gaan sneller cognitief achteruit. Dat komt doordat de hersenen minder prikkels ontvangen en minder hard moeten werken om te volgen. Een cochleair implantaat kan de cognitieve achterstand voor een groot stuk wegwerken. Dat stelt een onderzoek van het UZA en de Universiteit Antwerpen vast.
DFNA9, een erfelijke vorm van gehoorverlies en uiteindelijk doofheid, met vaak zware evenwichtsstoornissen, komt voor bij zo’n 1.000 Vlamingen en Nederlanders. Neus-, keel- en oorspecialisten van het UZA en UAntwerpen onderzochten de impact van deze gehoor- en evenwichtsproblemen op het cognitief vermogen. Dat onderzoek werd gefinancierd door het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek. De conclusie luidt dat DFNA9-patiënten veel slechter scoren op cognitieve vaardigheden dan gezonde leeftijdsgenoten.
“Naarmate je ouder wordt, nemen je cognitieve vaardigheden geleidelijk af”, legt onderzoekster Hanne Gommeren (UAntwerpen) uit. “Dat is bij iedereen zo, maar een slecht gehoor versnelt de achteruitgang aanzienlijk. Als je moeite hebt met horen, vragen sociale contacten meer energie. Je hersenen krijgen minder prikkels binnen en moeten harder werken om te kunnen volgen. Je gaat daardoor steeds vaker sociale situaties uit de weg, wat maakt dat je hersenen nog minder prikkels binnen krijgen en steeds minder ‘fit’ worden.”
Cochleair implantaat
De onderzoekers voerden nog een tweede studie uit waarbij ze zijn nagegaan wat de impact is van een cochleair implantaat op de conditie van het brein. Een cochleair implantaat is een elektronisch hoorapparaat dat het gehoor deels of volledig herstelt. Het neemt de functie van het beschadigde binnenoor over en stimuleert de gehoorzenuw. Uit het onderzoek bleek dat het implantaat de cognitieve achterstand bij slechthorende ouderen voor een groot stuk kan wegwerken.
“Ook bij wie vóór de implantatie al minder goede cognitieve resultaten behaalde, zien we de cognitie en levenskwaliteit sterk verbeteren,” vat onderzoeker Ellen Andries samen. “Het geheugen en de concentratie van de patiënten gaat erop vooruit, ze kunnen weer optimaal genieten van een sociaal leven en vooral ook langer en beter voor zichzelf zorgen. En ook niet onbelangrijk: de jaarlijkse kost voor de zorg van patiënten met dementie wordt wereldwijd geschat op 515 biljoen euro. Door gehoorverlies als belangrijke risicofactor aan te pakken, kunnen we een grote maatschappelijke kost indijken.”
Verder onderzoek
Dit onderzoekt bevestigt de resultaten van een eerder onderzoek uit 2018. Dat toonde reeds aan dat slechthorende ouderen meer te winnen hebben bij een cochleair implantaat. Zodra hun gehoorverlies hersteld is, gaat ook hun denkvermogen minder snel achteruit en wordt het risico op dementie kleiner.
De onderzoeksteams willen de komende jaren de effecten op geheugen op langere termijn onderzoeken: wat is het resultaat van CI op cognitie na vijf jaar? Ze willen ook jongere patiënten met DFNA9 die nog geen klachten vertonen, includeren om beter te begrijpen hoe de aandoening evolueert. Prof. dr. Vincent Van Rompaey: “Alleszins tonen deze eerste gegevens aan dat DFNA9 een grote impact heeft op oor en brein. Daarom onderzoeken we in het lab momenteel een innovatieve behandeling, door middel van gentherapie, om ervoor te zorgen dat we het gehoorverlies kunnen voorkomen of sterk afremmen. Een project waarvoor we de krachten bundelen met de Radboud Universiteit in Nijmegen.”
LEES MEER OP ZORGMAGAZINE.BE
