Meer en meer ziekenhuizen passen de ECMO-techniek toe. Daarbij haalt men CO2 uit het bloed, en verrijkt men het met zuurstof buiten het lichaam van de patiënt. De techniek is niet zonder gevaar, zo weten we uit de literatuur. Omdat er voor ons land voorlopig geen gegevens beschikbaar zijn, beveelt het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg aan het gebruik van de ECMO-techniek beter in kaart te brengen.
ECMO – voluit ExtraCorporeal Membrane Oxygenation – is een techniek die artsen op afdelingen intensieve gebruiken om het zuurstofgehalte in het bloed te verhogen door middel van extracorporale circulatie. Het zuurstofarme veneuze bloed wordt uit het hart gepompt en over een membraan geleid dat het met zuurstof kan verrijken en de CO2 die het bevat kan verwijderen. Nadien brengt men het zuurstofrijke bloed opnieuw in de bloedbaan van de patiënt.
Niet zonder risico’s
Tijdens de Covid-19 pandemie hebben heel wat patiënten met ernstig ademhalingsfalen gebruik kunnen maken van ECMO. Er zijn ook vele levens mee gered. Toch houdt deze techniek ernstige risico’s in, zoals bloedingen, trombose, en dergelijke. Het is ook een zeer dure techniek.
In de internationale literatuur vinden we verschillende factoren die van invloed zijn op de doeltreffendheid van ECMO. Zijn bepalend voor het succesvol toepassen: de (continue) opleiding van het zorgverlenende team, het opstellen van gestandaardiseerde protocollen voor de behandeling, de registratie van gegevens en de kritische analyse van de resultaten, en dergelijke meer.
Uit verschillende internationale studies blijkt ook een verband tussen het aantal in een ziekenhuis uitgevoerde ECMO’s en de overlevingsresultaten van patiënten.
En België?
Hoe de situatie in ons land is? Dat is moeilijk te zeggen, wegens te weinig gegevens. De onderzoekers van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg bevelen daarom eerst aan een systematische registratie van de nodige gegevens tot stand te brengen. Nadien kan men objectiever nadenken over een eventuele (re)organisatie van ECMO op nationaal niveau.
Op basis van de schaarse gegevens die er wél zijn, besluiten de onderzoekers alvast dat het gebruik van ECMO in België blijft toenemen – zoals elders in de wereld. Wat wel bijzonder is, is dat een groot aantal ziekenhuizen in België de techniek gebruiken. Er zijn echter onvoldoende specifieke gegevens voor België om te kunnen bepalen in hoeverre dit gebruik al dan niet geschikt is.
Ziekenhuizen vermelden ook dat het gebruik van ECMO voor hen aanzienlijke kosten met zich meebrengt, die niet gedekt zijn door de bedragen die door het RIZIV worden gefinancierd.
Het lijkt er vandaag ook op dat in ons land sommige ziekenhuizen deze techniek slechts bij enkele patiënten per jaar toepassen. De vraag rijst dan ook of het niet beter is deze mogelijkheid voor te behouden aan bepaalde ziekenhuizen, zodat er geen te grote verspreiding is van deze patiënten. Verschillende landen, waaronder Engeland en Italië, hebben er reeds voor gekozen om het gebruik van ECMO te beperken tot bepaalde grote ziekenhuizen die geografisch over hun grondgebied zijn verspreid.
Meer onderzoek nodig
Conclusie? Daar is het op dit moment te vroeg voor, aldus het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg. Onderzoekers bevelen aan om eerst gegevens over het gebruik van ECMO te verzamelen en die te analyseren alvorens na te denken over een mogelijke reorganisatie van de ECMO-diensten.
Het Volledige rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg is beschikbaar op hun website.
LEES MEER OP ZORGMAGAZINE.BE