De wetgever heeft ingegrepen en heeft de zogenaamde ‘Wet betreffende de verhaalbaarheid van de erelonen en de kosten verbonden aan de bijstand van een advocaat’ tot stand gebracht. De vroegere ‘rechtsplegingvergoeding’ heeft hierdoor een andere definitie gekregen: vanaf nu is het een forfaitaire tegemoetkoming in de kosten en honoraria van de advocaat van de in het gelijk gestelde partij. Dit betekent dat de verliezende partij voortaan een forfaitair bedrag zal moeten betalen aan de winnende partij voor de kosten en honoraria van haar advocaat. Het gaat niet om het volledige bedrag aan advocaatkosten dat moet worden betaald, wel om een tegemoetkoming.
Basisbedrag
De wetgever heeft er wel voor gezorgd te vermijden dat minder welvarende rechtzoekenden omwille van deze nieuwe wetgeving niet naar de rechter zouden stappen. Er wordt daarom een basisbedrag, een minimum- en een maximumbedrag voorzien.
Op 12 oktober 2007 werd een Koninklijk Besluit goedgekeurd waarin het bedrag van de rechtsplegingvergoeding wordt vastgelegd. Het basisbedrag is steeds het vertrekpunt, maar de rechter kan beslissen om het te verminderen of te vermeerderen, en dit binnen de vastgelegde grenzen. Eén van de partijen kan aan de rechter ook vragen om het bedrag te vermeerderen of te verminderen. Hij zal zijn beslissing hieromtrent wel moeten motiveren. Hiertoe kan hij bijvoorbeeld rekening houden met de financiële situatie van de verliezende partij, de complexiteit van de zaak, enzovoort.
Dit systeem van de rechtsplegingvergoeding zal voortaan ook gelden voor strafrechterlijke zaken. Dit houdt in dat zowel in burgerlijke zaken als in strafrechterlijke zaken deze rechtsplegingvergoeding kan gevraagd worden. In strafzaken gaat het dus om de situatie tussen de beklaagde en de burgerlijke partij.
