Op de CAT-site, een voormalig industrieterrein aan de achterzijde van het station Vilvoorde, wordt een compact ziekenhuis gerealiseerd. Dit nieuwe ziekenhuisgebouw van AZ Jan Portaels zal in 2027 in gebruik genomen worden. Wiegerinck en VK architects+engineers zijn als architectenteam geselecteerd voor het ontwerp.
Het ontwerp zet in op verbinding. Het nieuwe ziekenhuis heeft twee bouwvolumes. Die worden verbonden door een hoge, lichte entree. Het ene deel herbergt alle high-tech functies zoals de hotfloor, SEH, beeldvorming en een oncologisch dagcentrum. Het andere, eerder low-tech deel van het ziekenhuis, omvat onder meer de verpleegafdelingen en de poliklinieken. Beide blokken worden deels door groen, deels door beton omringd. “Zo vormt het ziekenhuis ook de overgang tussen de twee landschappen”, klinkt het.
Kleiner en flexibeler
Opmerkelijk: het nieuwe ziekenhuisgebouw wordt kleiner dan het bestaande. In totaal gaat het om 29.000 m² BVO (bruto vloeroppervlakte, een term die gebruikt wordt bij bijvoorbeeld een gebouwanalyse, een investeringsraming of het plannen van de energiebehoefte van gebouwen, nvdr.). Dat is bijzonder in België, waar de meeste ziekenhuizen momenteel groeien in volume. Het belangrijkste uitgangspunt voor deze keuze was flexibiliteit, ingegeven door een full lifecycle-benadering, klink het. “De financiering in België is nog gebaseerd op ligduur, maar dat zal in de toekomst verschuiven naar behandeling. De toekomst is dus méér behandeling en minder bedden/verblijf. Dat komt tot uitdrukking in het casco: dat hanteert voor de klinieken en de poli’s eenzelfde stramien en maatvoering. Daardoor zijn uitbreiding en krimp makkelijk te realiseren. De ringstructuur van het gebouw maakt op- en afschalen van afdelingen makkelijker, evenals het instellen van eenrichtingsverkeer en cohortering bij een pandemie.”
Mensgericht en duurzaam
Vergeleken met de oude situatie maakt het ziekenhuis een stap voorwaarts in efficiëntie. Dat door een heldere scheiding van de goederen- en patiëntenstromen, en doordat de poliklinische ruimtes straks niet meer ‘van de arts’ zijn, maar ‘van de patiënt’. Patiënten worden door assistenten of verpleegkundigen vooraf gereed gemaakt voor het consult. Daardoor ontmoet de arts bij binnenkomst een volledige voorbereide patiënt. Dat zorgt ervoor artsen per dag meer mensen kunnen zien en dat de patiënt meer rust heeft bij voorbereiding en vertrek.
Uiteraard speelt ook duurzaamheid een rol in het ontwerp voor het nieuwe ziekenhuisgebouw van AZ Jan Portaels. Het ziekenhuis wordt ‘all-electric’, regenwater wordt hergebruikt en de zon zal maximaal worden benut. Mogelijkheden van geothermie en aansluiting op een warmtenet worden nog bestudeerd.
LEES OOK OP ZORG MAGAZINE:
